รางจืด สมุนไพรที่มีฤทธิ์ในการถอนพิษต่างๆ เช่น พิษจากยาฆ่าแมลง พิษจากสัตว์ พิษจากแอลกอฮอล์ ช่วยแก้อาการเมาค้างได้
พิษจากยาฆ่าแมลง หรือสารตะกั่ว เมื่อเกิดการสะสมเข้าไปในร่างกายมากๆ อาจก่อให้เกิดโรคร้ายต่างๆตามมาได้ในอนาคต รางจืดสามารถช่วยป้องกันโรคได้ด้วยการกำจัดสารพิษออกจากร่างกาย
พิษจากสัตว์ เช่น แมงดาทะเล หรือปลาปักเป้า มีสาร tetrodotoxin รางจืดช่วยต้านพิษจากสัตว์เหล่านี้ได้ ในขณะที่พิษงูหรือพิษที่มีฤทธิ์รุนแรง สมุนไพรนี้เพียงช่วยลดปริมาณสารพิษเท่านั้น ไม่สามารถกำจัดสารพิษได้หมด จึงจำเป็นต้องไปรักษาที่โรงพยาบาลด้วย แต่รางจืดช่วยยื้อชีวิตผู้ที่ได้รับพิษก่อนถึงโรงพยาบาลได้
นอกจากนี้ยังช่วยในเรื่องการลดละเลิกยาบ้า เนื่องจากมีฤทธิ์คล้ายสารเสพติด เช่น แอมเฟตามีน และยังต้านมะเร็งได้อีกด้วย
ชื่อสมุนไพร : รางจืด (Laurel clock vine, Blue trumpet vine)
ชื่อทางวิทยาศาสตร์ : Thunbergia laurifolia
ชื่อวงศ์ : ACANTHACEAE
ชื่ออื่นๆ : กำลังช้างเผือก ขอบชะนาง ดุเหว่า คาย น้ำนอง ยาเขียว รางเย็น ย้ำแย้ ยางจืด
ไม้เลื้อยหรือไม้เถาที่มีเนื้อแข็ง ลำต้นกลมเป็นปล้อง มีสีเขียวสดหรือสีเขียวเข้ม ใบมีลักษณะเป็นใบเดี่ยว รูปทรงรียาว ตรงโคนใบจะเว้า ปลายใบจะเรียวแหลม กว้าง 4-7 ซม. ยาว 8-14 ซม. ส่วนดอกมีสีม่วงอมฟ้า ใบประดับสีเขียวปนสีน้ำตาลแดง เกสรสีเหลือง ผลเป็นฝักกลม ปลายเป็นจะงอย เมื่อแก่จะแตกออกเป็น 2 ซีก
ต้านพิษของสารกำจัดศัตรูพืช : ต้านพิษยากำจัดศัตรูพืชกลุ่ม organophosphate ได้ เนื่องจากมีผลลดการยับยั้งเอนไซม์ cholinesterase ทำให้ระดับเอนไซม์ cholinesterase เพิ่มขึ้น นอกจากนี้ยังยับยั้ง lipid peroxidation ซึ่งเป็นกลไกการต้านพิษ paraquat อีกด้วย
ต้านพิษจากสัตว์ : รางจืดช่วยแก่พิษแมงดาทะเลได้ ซึ่งสารพิษที่อยู่ในแมงดาทะเล คือ Tetrodotoxin
ต้านพิษของสารตะกั่ว : ตะกั่วจะไปสะสมอยู่ในสมองส่วนฮิปโปแคมปัส ซึ่งเป็นส่วนที่เกี่ยวข้องกับการ เรียนรู้และความจำ รางจืดช่วยลดพิษด้วยกลไกการต้านออกซิเดชัน และช่วยรักษาระดับ capsase-3 activity, total anti-oxidant activity, anti-oxidant enzymes
ต้านสารเสพติด : รางจืดมีฤทธิ์ต่อระบบประสาทคล้ายกับสารเสพติดแอมเฟตามีน โดยไปเพิ่มการหลั่งโดพามีน ซึ่งเป็นสารสื่อประสาทที่หลั่งมากในขณะที่ผู้ป่วยได้รับสารแอมเฟตามีน
ต้านพิษเหล้า : รางจืดช่วยป้องกันการตายของเซลล์ตับจากพิษของแอลกอฮอล์ ลดการเกิด hepatic lipid peroxidation ลดแอลกอฮอล์ในเลือด เพิ่ม alcohol dehydrogenase และ aldehyde dehydrogenase
ลดน้ำตาลในเลือด : รางจืดทำให้ beta-cell ของตับอ่อนฟื้นฟูขึ้น
ลดความดันโลหิต : รางจืดมีกลไกเกี่ยวข้องกับ cholinergic receptor ทำให้หลอดเลือดแดงคลายตัว
ต้านมะเร็ง : รางจืดสารออกฤทธิ์ในรางจืด เช่น caffeic acid, apigenin, chlorophyll, pheophorbide มีฤทธิ์ต้านอนุมูลอิสระ
ส่วนที่นำมาใช้ : ใบ ราก เถาสด